DEVRE TAHTASI (BREADBOARD)
DEVRE TAHTASI NEDİR? NASIL KULLANILIR?
Devre tahtası veya breadboard, kullanacağımız elektronik devre elemanlarının yapısını bozmadan
- kısa sürede devre kurmamızı ve
- kurduğumuz devrede kolayca değişiklikler yapmamızı sağlayan,
basit bir platformdur. Prototipleme ve test amacıyla kullanılır.
Genellikle, baskı devre ve lehimleme işlemleri devre tahtasında devreyi kurup, test ettikten sonra yapılır.
Devre tahtası,
- yüksek voltaj kullanılan veya
- 10Mhz’den yüksek frekanslı sinyaller içeren
devrelerde işe yaramayacaktır. Fakat, hobi amaçlı kurulan devrelerin büyük kısmında, devre tahtasının işe yaramayacağı kadar yüksek voltaj veya frekanslar kullanılmaz.
Devre tahtaları değişik boyutlarda ve renklerde satılmaktadır. Aşağıda dört farklı boyutta devre tahtası görüyoruz.
DEVRE TAHTASI NASIL KULLANILIR?
Bir devre tahtasında yüzlerce delik bulunur. Bu delikler gruplar halinde kısa devredir (içeriden birbirine bağlıdır). Elektronik devre elemanlarının bacaklarını uygun deliklere sokarak, farklı elemanları birbirine bağlayabiliriz.
Bazı devre tahtalarının, ortada bir büyük ve yanlarda iki küçük kısım olmak üzere üç parçadan oluştuğunu görebiliriz.
Orta kısımdaki deliklerin bağlantısı, yan kısımlardakinden farklıdır. Aşağıda bu kısımları ayrı ayrı inceliyoruz.
ORTA KISIM
Orta kısımda bir satır halinde yan yana bulunan 5 delik, elektriksel olarak birbirine bağlıdır.
Elektronik devre elemanlarının bacakları aynı satıra yerleştirildiğinde, elektriksel olarak birbirine bağlanmış olur. Örneğin, aşağıdaki fotoğrafta görülen iki direncin birer bacağı elektriksel olarak birbirine bağlıdır.
Yan yana olanlar da dahil, her bir beşli delik grubu birbirinden bağımsızdır. Aşağıdaki fotoğrafta aynı kutucuğun içerisindeki delikler bağlantılıyken, farklı kutucuk içerisindeki delikler elektriksel olarak bağımsızdır.
Aşağıdaki devrede,
- R1 direncinin B bacağı ile R2 direncinin A bacağı,
- R2 direncinin B bacağı ile R3 direncinin A bacağı,
- R3 direncinin B bacağı ile R1 direncinin A bacağı,
birbirine bağlıdır.
YAN KISIMLAR
Orta kısmın dışında, devre tahtasının iki kenarında, üzerinde genellikle kırmızı ve mavi çizgiler uzanan iki kısım daha bulunur.
Yan kısımların her birinde, renkli çizgilere paralel bir şekilde dizilmiş ve iki sütun halinde uzanan delikler görebiliriz. Bu deliklerden hangilerinin kısa devre olduklarını çizgilere bakarak anlayabiliriz. Kırmızı ve mavi çizgilerin kesilmeden bir taraftan diğer tarafa kadar uzanması, bir sütundaki deliklerin tümünün kısa devre olduğu anlamına gelir.
Her bir sütun kendi içinde kısa devre olsa da, birbirine paralel uzanan bu sütunlar birbirinden bağımsızdır.
Şart olmamakla beraber, genelde devrenin güç ve toprak bağlantısı sırasıyla kırmızı ve mavi sütunlara yapılır.
Bazı devre tahtalarında, kırmızı ve mavi çizgilerin iki parça olduğunu görürüz.
Bu tarz devre tahtalarında, her bir yan kısım üzerinde üzerinde 4 bağımsız delik grubu bulunur.
