LED BACAKLARI - ANOT VE KATOT

LED’İN YÖNÜNÜ NASIL ANLARIM?

LED’in ışık vermesi için, diğer bir ışık kaynağı olan ampüllerden farklı olarak, doğru yönde takılması gerekmektedir.

Devrede, yanan bir LED’in bacaklarının yer değiştirirseniz ışık vermez. LED, yönü olan bir elektronik parçadır.

LED, üzerinden akım geçtiği sürece ışık verir ve bir diyot çeşidi (Light Emitting Diode, yani Türkçesiyle Işık Yayan Diyot) olduğundan, yalnızca bir yöne doğru akım geçirir: Anottan katota doğru. Bu nedenle, eğer bir LED’i yakmak istiyorsak, ilk olarak, hangi bacağın anot ve hangi bacağın katot olduğunu anlamalıyız. Aşağıda, dört farklı yöntemle LED’in hangi bacağının ANOT hangisinin KATOT olduğunu bulacağız.

Yöntem 1: Uzun Bacak-Kısa Bacak

Birinci yöntemde, LED’in bacak uzunluklarına bakacağız.

LED’lerin bacaklarından biri diğerinden biraz daha uzundur. Uzun olan bacak her zaman anottur. Fotoğraftaki LED için sağ bacak daha uzun olduğundan, sağdaki anottur.

LED’in uzun bacağı her zaman anottur.

Işık vermesi için, LED’in uzun bacağı pozitif kaynak yönüne bağlanır.

Bu noktada aklınıza şöyle bir soru gelebilir:

SORU: LED’in bacakları kesilmişse veya devre üzerinde lehimliyse Anot ucunun hangisi olduğunu nasıl anlarım?

Eğer LED’in bacakları herhangi bir nedenden dolayı kesilmişse, diğer üç yöntemden birini kullanmalıyız.

a) YÖNTEM 2

b) YÖNTEM 3

c) YÖNTEM 4

Yöntem 2: Plastik kaplama

Eğer LED’e alttan bakacak olursak, plastik kaplamasının alt kısmının tam bir yuvarlak olmadığını görürüz. Bacaklardan biri tarafında düz bir kesit bulunur. Bu düz kesitin olduğu yöndeki bacak katot ucudur. Tabii ki diğer bacak da anottur.

LED’e alttan baktığımızda düz kesitin olduğu yer, katot bacağını gösterir.

Yöntem 3: Multimetre kullanmak

Dijital bir multimetre kullanarak da, LED’in hangi bacağının anot hangisinin katot olduğunu öğrenebiliriz.

Bunun için öncelikle multimetreyi diyot seçeneğine getirmemiz gerekiyor. Daha sonra ise, her bir probu LED’in bir bacağına bağlıyoruz. Eğer LED hafifçe ışık veriyorsa ve multimetre ekranında 1 dışında bir sayı görebiliyorsak, bu hem LED’in bozuk olmadığını, hem de pozitif proba bağladığımız bacağın ANOT olduğunu anlarız. Eğer ekranda 1 sayısını görüyor ve LED yanmıyorsa, bacakların yerini değiştirip bir daha denemeliyiz. Her iki durumda da hafif de olsa ışık vermiyorsa, kullandığınız LED bozuk olabilir.

NOT : Son olarak, LED’in anot ucu ile ilgili şu yanlış kanıyı düzeltmek istiyoruz. LED’i ışığa tuttuğumuzda, içerisindeki ufak metal plakaların olduğunu görürüz. Bunlardan biri küçük, diğeri nispeten daha büyüktür. Öğrenciyken, içindeki metallere bakmamız gerektiği, hangi taraftaki plaka daha küçük ise anotun o taraf olduğu söylenmişti. Çoğunlukla bu tutsa da, aşağıdaki resimde görüldüğü gibi LED’lerin tümü bu kurala uymuyor.

Örneğin, soldaki LED’te kısa plaka ANOT tarafında olduğu halde, sağdakinde KATOT tarafındadır. Bu nedenle içerideki plakalara bakmak yerine yukarıda anlatılan üç yöntemden birini kullanmak daha sağlıklı olacaktır.

Yöntem 4: Deneme Yanılma

Son olarak, LED'i devre üzerinde deneyip anot ve katot bacaklarını bulabilirsiniz. Sadece, bir doğru akım güç kaynağı ve uygun değerli bir direnç işimizi görecektir. LED yakma devresini bu amaçla kullanabilirsiniz. Eğer, LED'in anot bacağı kaynağın pozitif yönüne bağlanmışsa LED yanar. Diğer durumda ise LED sönecektir.