KONU 4-SERİ DİRENÇLER

BÖLÜM 4-SERİ BAĞLANTIDA EŞDEĞER DİRENÇ


 
 

Bölüm 1 - Bölüm 2 - Bölüm 3 - Bölüm 4

Devrelerde, analizi kolaylaştırmak için seri bağlı dirençleri, eşdeğer direnç adını verdiğimiz tek bir dirençle değiştirebiliriz.

Seri bağlı dirençlerin eşdeğeri, bu dirençlerin toplamına eşittir.

Seri bağlı R1, R2, ..., Rn dirençlerinin eşdeğeri

R = R1 + R2 + ... + Rn'dir.

Seri dirençlerin eşdeğeri-formül
 
 

ÖRNEK:

Seri dirençlerin voltajı-örnek

Yukarıdaki devrede seri bağlı dirençlerin eşdeğerini bulalım.

 

Bu devrede 10 Ω, 18 Ω ve 22 Ω'luk dirençlerin seri bağlı olduğunu görüyoruz. Bu bağlantının eşdeğeri

R = 10 Ω + 18 Ω + 22 Ω = 50 Ω

değerinde bir dirençtir.

Bu üç direncin yerine voltaj kaynağına 50 Ω'luk bir direnç bağladığımızda voltaj kaynağından çıkan akım veya harcanan toplam güç değişmez.

3 dirençli örnek
Üç direncin seri bağlanması
 
 

ÖRNEK:

Tasarladığımız bir OPAMP devresinde 6.6 kΩ'luk bir dirence ihtiyaç duyduğumuzu, yalnız elimizde sadece 220 Ω, 2.2 kΩ, 2.7 kΩ ve 3.3 kΩ'luk dirençler olduğunu düşünelim. Hangi dirençleri ne şekilde bağlayarak 6.6 kΩ'luk direnç değerini elde edebiliriz?

 
  • 2 adet 3.3 kΩ'luk direnci seri bağlayarak; veya
  • 3 adet 2.2 kΩ'luk direnci seri bağlayarak; veya
  • 10 adet 220 Ω'luk direnci seri bağlayarak;

istenilen değeri elde edebiliriz.

SERİ BAĞLANTIDA EŞDEĞER DİRENÇ FORMÜLÜ NEREDEN GELİYOR?

Seri bağlantının eşdeğeri-ispat
Seri bağlantının eşdeğeri-sonuç-ispat

Toplam potansiyel farkı V olan ve üzerilerinden I akımı geçen n tane direncin seri bağlı olduklarını düşünelim. Devrede bu dirençlerin tümüne eşdeğer bir direnç koyduğumuzda bu direncin voltajı V ve üzerinden geçen akım I olmalıdır. Aksi taktirde, bu dirençlere eşdeğer olduğunu söyleyemeyiz.

Seri bağlı dirençlerin voltajlarını V1, V2, ..., Vn ile gösterirsek, Kirchhoff Voltaj Kanunu'nu kullanarak

V= V1 + V2 + ... + Vn

eşitliğini yazabiliriz. Eşitliğin sağındaki her bir direnç için Ohm Kanunu'nu kullanarak, voltajı akım ve direnç cinsinden yazabiliriz. (Örneğin, V1 = IR1, V2 = IR2, vb.)

V = IR1 + IR2 + ... + IRn

= I(R1 + R2 + ... + Rn)

Eşdeğer direnç üzerinden de aynı I akımı geçtiği için eşitliğin solundaki V yerine IR yazıp, iki tarafı da I'ya böldüğümüzde, seri dirençlerin eşdeğerini veren formülü elde edebiliriz.

IR = I(R1 + R2 + ... + Rn)

⇒ R = R1 + R2 + ... + Rn

Bölüm 1 - Bölüm 2 - Bölüm 3 - Bölüm 4